Wat is de Ceuvel?


De Ceuvel is een van de meest duurzame en vernieuwende stedelijke experimenten in Europa

De Ceuvel is een duurzame broedplaats voor creatieve en sociale ondernemers op een voormalige scheepswerf aan het Van Hasseltkanaal in Amsterdam-Noord. In 2012 diende een groep architecten het winnende plan in voor een prijsvraag van de gemeente Amsterdam. Ze kregen het terrein voor 10 jaar te leen.

Nu is het een bruisende gemeenschap van ondernemers en kunstenaars met een groen hart, die eigenhandig hebben meegebouwd aan hun werkplekken in Amsterdam’s eerste circulaire kantoorpark. Het terrein bevat creatieve werkplekken, een cultureel centrum rondom duurzaamheid, een café-restaurant, ruimtes voor verhuur en drijvend hotel. Op de voormalige werf realiseren we één van de meest unieke stedelijke experimenten in Europa. Oude woonboten zijn met fundering en al op het zwaar vervuilde terrein geplaatst, verbouwd tot duurzame werkplekken en verbonden door een meanderende steiger. Rondom de boten krijgen bodemreinigende planten vrij spel om de vervuilde grond te zuiveren. De Ceuvel is niet alleen een ‘verboden tuin’ die na 10 jaar schoner wordt achtergelaten, maar ook een speeltuin voor duurzame technieken: door duurzame technologie te integreren voorzien we zoveel mogelijk in onze eigen elektra en verwerken we ons eigen afval op innovatieve, nieuwe manieren.

Afgelopen jaar hebben we een verlenging van 13 maanden gekregen, wat betekent dat de Ceuvel in ieder geval tot en met 31 januari 2025 op haar plek gevestigd zal zijn. De reden hiervoor is omdat de plannen van de gemeente omtrent de ontwikkeling van het stukje Amsterdam waar de Ceuvel gevestigd is zijn uitgelopen. Tevens is met de gemeente afgesproken dat wanneer het blijkt dat de plannen voor de toekomstige ontwikkeling verder uitlopen, het project van de Ceuvel verder verlengd kan worden. Dit wordt ieder halfjaar met de gemeente geëvalueerd.

Lees meer

> ONDERNEMERS OP DE CEUVEL > DUURZAAMHEID > IN DE MEDIA

Architectuur

Het stedenbouwkundig ontwerp van Space&Matter is heel verbeeldend. Door afgedankte woonboten minutieus op het droge te plaatsen, is er een kleine ‘haven’ met veel verschillende zichtlijnen en verrassingen ontstaan. Space&matter heeft de verscheidenheid aan boten als ontwerpmiddel ingezet en daarmee karakteristieke plekken gecreëerd. De kronkelende steiger zorgt ervoor dat je De Ceuvel op een dynamische manier ervaart. De steiger wordt breder op de mooiste plekken in het plan, zoals aan de westzijde met de ondergaande zon en op het binnenplein.

Ontstaan

Na het winnen van de prijsvraag van de gemeente Amsterdam, waarmee we De Ceuvel voor tien jaar in bruikleen kregen, sloeg een team (landschaps)architecten, technologen en entrepreneurs de handen ineen om de Ceuvel te realiseren.

SPACE&MATTER  Stedelijk plan en ontwerp, architectuur, projectontwikkeling SMEELEARCHITECTURE  Projectontwikkeling, community JEROEN APERS ARCHITECT  Projectontwikkeling, financiën MARCEL VAN WEES  Projectleider bouw en beheer METABOLIC  Conceptontwikkeling, implementatie en onderzoek duurzaamheidsplan DELVA LANDSCAPE ARCHITECTS & BUREAU FONKEL  Ontwerp, implementatie en onderhoud van het Zuiverend Park STUDIO VALKENIER  Ontwerp Café de Ceuvel WATERLOFT  Financieel advies

De woonboten kregen we voor (bijna) niets van woonbootbewoners, voor wie het geld zou hebben gekost om hun boot te laten slopen. Er waren zelfs meer boten dan we nodig hadden! Nadat de keuze op de meest karakteristieke boten was gevallen, werden ze door de toekomstige huurders zelf op de NDSM-werf in het water verbouwd. Hierbij zijn de bestaande kenmerken versterkt en aangevuld. Bij veel boten is het dak verhoogd of de vloer verlaagd en zijn alle muren uit de boot gestript. Na het grove bouwwerk werden de boten één voor één met een gigantische hijskraan op land getild.

Op het droge bouwden creatieve ondernemers en vrijwilligers samen de steiger, werd het terrein geëgaliseerd, de reinigende planten gepoot en de boten verder afgebouwd. Ook werd Café de Ceuvel opgetrokken uit een oude strandreddingsbrigade en 80-jarige oude meerpalen uit de Amsterdamse haven. Het resultaat is een verzameling unieke ateliers en publieke ruimtes, die binnen soms nog mooier zijn dan aan de buitenkant.

Maar de Ceuvel is nooit af en blijft zich altijd ontwikkelen. Tijdens onze supergezellige, terugkerende klusdagen kun jij komen helpen om ons terrein nóg mooier en duurzamer te maken. Honderden vrijwilligers gingen je voor. Houd onze agenda dus in de gaten voor de volgende klusdag!

Visie & Missie

De Ceuvel is een culturele broedplaats op het snijvlak tussen technologie, duurzaamheid en kunst. Wij willen een boegbeeld zijn voor de maatschappelijke transitie naar een hedendaagse circulaire levenswijze. Door middel van een eigenwijze kunst- en cultuurprogrammering inspireren en betrekken we geestverwanten tot een groter groeiende beweging van vernieuwing naar een duurzame stad, land en wereld. De transitie naar een circulaire economie en samenleving is niet alleen een technische transitie, het is ook een culturele transitie: mensen moeten leren omgaan met nieuwe technieken en daarbij komende denkbeelden. Het culturele programma op de Ceuvel heeft tot doel om bij iedere bezoeker een zaadje te planten dat uitgroeit tot meer bewustwording rondom duurzaamheid, innovatie en de rol van kunst en cultuur hierin.

Deze visie uit zich heel concreet in duurzame workshops en lezingen, maar ook arthouse films, muziekavonden en tentoonstellingen die niet direct gerelateerd zijn aan duurzaamheid vinden plaats op de Ceuvel. Wij willen naast een cultureel centrum op het gebied van innovatie en duurzaamheid ook een plek zijn waar de buurt kan samenkomen en genieten van kunst en cultuur in een circulaire broedplaats.

Geschiedenis

1919 Nanninga & Meyer en De Groot kochten het terrein op de Papaverhoek, vlak naast de Fokker-vliegtuigfabriek. 1919 Aanvang bouw Scheepswerf Volharding. 1920 Voltooiing Scheepswerf Volharding, met 25 tot 30 meter hellingbanen. Het was vooral erg druk in de winter omdat de scheepswerf altijd bereikbaar was. Het kanaal was namelijk nooit helemaal bevroren vanwege het vergieten van koelwater door een verbrandingsinstallatie die aan hetzelfde kanaal lag. 1940-1945 In WOII zorgde de bomaanslag op de Fokker-fabriek voor kleine schade op de scheepswerf, maar het terrein kwam relatief onbeschadigd door de oorlog. 1953 De scheepswerf werd opgekocht door Louis Marie Pietersen. Het was in een slechte staat, met nog maar 5 werknemers. De aankoop leidde tot een vernieuwde machinekamer en een nieuwe steiger. Pietersen bouwde ook nog een huis voor zijn familie op de hoek van het terrein en plantte de twee grote bomen die er nu nog staan. 1972 Scheepswerf Kromhoutwerf werd overgenomen van Ceuvel BV, toen in handen van de weduwe van Jeltje Ceuvel. Het terrein heette vanaf nu Ceuvel-Volharding en werd uitgebreid om grotere schepen te kunnen bedienen. 1984 Scheepswerf Minerva werd toegevoegd en Ceuvel-Volharding werd uitgebreid voor ontvangst van grotere schepen. 2000 De Ceuvel-Volharding was groot onder de kleine werven en klein onder de grote, en kon het hoofd niet langer boven water houden. Bovendien wilde de gemeente een brug bouwen waardoor de locatie onbereikbaar zou worden voor schepen. 2000 Na 80 jaar sloot de werf haar deuren. 2002 Gebouwen op het terrein werden gesloopt. Drie 50-jaar oude bomen bleven staan. 2012 Een team architecten won een 10-jarige grondlease met het concept van De Ceuvel. 2013 Aanvang bouw van het duurzame kantorenpark De Ceuvel 2014 Officiële opening van De Ceuvel.

Prijzen

> The Dutch Design Award Frame Public Award (2014) > Arie Keppler Prijs Ruimtelijke Ordening (2014) > Entree Horeca & Style Dare devil Award (2014) > Kracht in NL Publieksprijs (2016) > Winnaar Duurzame Dinsdag (2017) > Nominatie Gouden AAP – Amsterdamse Architectuur Prijs (2015) > Nominatie Gulden Feniks – Gebiedstransformatie (2015)