Duurzaamheid


Energie- en nutriëntenstromen op de Ceuvel


Op de Ceuvel wordt doorlopend geëxperimenteerd met bestaande en nieuwe technologieën die als doel hebben om deze (mini) maatschappij te verduurzamen.
De Ceuvel  is ontwikkeld om alternatieve manieren te laten zien voor het omgaan met afvalstromen binnen een kleinschalig gebied. De Ceuvel richt zich op het halen van hoge duurzaamheidsambities, maar levert ook een educatieve en interactieve omgeving voor duurzaamheid. Er worden diverse kleinschalige technieken getoond op het terrein om lokale kringlopen te kunnen sluiten. Zo laten we op een creatieve manier de waarde zien van afval & materialen die zijn afgeschreven.


Je kan hier lezen over alle technieken op De Ceuvel. Onze ambitie is om onszelf, en de technieken continu aan te passen, te verbeteren en uit te breiden. Werken met nieuwe technische partners, onderzoeksinstituten, en gemeenten helpt ons verder naar een leerzame omgeving voor de nieuwe, circulaire stad.

duurzame technieken en experimenten



image

Luchtkwaliteitmeter

Sinds augustus 2021 staat er een luchtkwaliteitmeter op het dak van Café de Ceuvel. Het project SOOPS heeft deze meters geplaatst op verschillende plekken in en rondom Amsterdam. Op deze manier wordt geprobeerd een duidelijker beeld te geven van de huidige luchtkwalitieit. 

Luchtkwaliteit staat de laatste jaren steeds meer in de belangstelling. Door wetenschappelijk onderzoek is vast komen te staan dat samenstelling van de lucht van grote invloed is op alle organismen die leven, zowel door het opnemen van stoffen uit de lucht als in de invloed van de samenstelling van de lucht op het klimaat. 

Op veel plaatsen in Nederland wordt de samenstelling van de lucht en met name de vervuiling al gemeten. Er bestaat echter veel onduidelijkheid over deze vervuiling en ook de interpretatie van de metingen. Deze berekeningen verschillen namelijk nogal per belangengroep.

Om een meer inzichtelijk beeld te geven van de metingen is SOOPS een luchtmeetproject begonnen. Hierbij is de samenwerking met de GGD en het RIVM gezocht, omdat deze instanties reeds een groot aantal meetpunten hebben. In de eerste opzet is gekozen voor het in beeld brengen van de situatie in Amsterdam-Noord. Na het selecteren van een geschikte leverancier en het ijken van de meetstations, zijn er een aantal geplaatst.

De resultaten van de metingen worden weergegeven op de web site nox.soops.nl. Hier is ook zichtbaar welke gegevens er gemeten worden. Behalve temperatuur, wind en windrichting, luchtvochtigheid, worden de volgende gassen en vervuilingen gemeten: CO2, SO2, CO, NO2, O3, NO, NH3 en fijnstof PM2,5 en PM10.


image

Circulair Buiksloterham

De Ceuvel is gesitueerd in het oude industriegebied Buiksloterham en is een van de pioniers in de transformatie van deze vervuilde industriële zone naar een duurzame woonwijk. Metabolic was samen met de gemeente, projectontwikkelaars, Waternet en andere betrokkenen in BSH een van de initiatiefnemers tot het Manifest Circulair Buiksloterham dat door alle partijen is getekend.

Als gevolg van dit convenant zijn in de omgeving rondom de Ceuvel allerlei duurzame projecten gerealiseerd, waaronder diverse zelfbouwkavels, duurzaam wonen op het water Schoonschip, PEK Ecostroom en de Biogasraffinaderij van Waternet. Buiksloterham is hard op weg de duurzaamste wijk van Europa te worden en wij van de Ceuvel zijn trots om daar deel van uit te maken.

Voor meer informatie bekijk: http://buiksloterham.nl/
Of volg de Tour door Noord: Stadsdeel in transitie.


image

Compost Toiletten

Door de vervuiling in de grond van De Ceuvel was het niet mogelijk om riolering aan te leggen. Daarom zijn alle kantoorboten voorzien van een droog composttoilet. De compost uit deze toiletten wordt in de tumbling composter achter Metabolic Lab verder verwerkt tot veilige compost.

Normale spoeltoiletten produceren veel afvalwater en hebben een rioolaansluiting nodig. Onze toiletten gebruiken geen water en produceren waardevolle compost, die we op termijn weer op De Ceuvel gebruiken om de zuiverende beplanting mee aan te laten sterken. Het hergebruiken van menselijk afval gaat gepaard met risico’s, daarom onderzoeken en meten we de kwaliteit van deze meststoffen eerst grondig op verschillende parameters zoals metalen, ziekteverwekkers en medicijnresten en wordt de meststof niet gebruikt voor voedselproductie.

* NB Door het veelvoudige gebruik zijn het Café en de Crossboat voorzien van conventionele spoeltoiletten. 


image

Warmtepompen

Iedere kantoorboot is voorzien van een lucht/lucht warmtepomp. Van de warme lucht die de boot verlaat wordt 60% van de warmte weer gebruikt voor binnen.

De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht om dit binnen te circuleren in elke boot. Deze pomp werkt op stroom, waardoor er geen gasleiding nodig is voor de verwarming en de stroom duurzaam kan worden opgewekt, zoals door de zonnepanelen op de kantoren


image

Helofytenfilters

Het afvalwater van de keukenspoelbakken van de kantoorboten worden per boot gezuiverd, door middel van biofiltratiesystemen (helofytenfilters) die naast de boten staan.

Het systeem bestaat uit verschillende lagen. Zand, grind en schelpjes helpen om de grotere stukken uit het water te filteren, en een biologische laag met perliet en planten neemt organische stoffen als fosfor en nitraat op. Na zuivering wordt het water veilig in de bodem geïnfiltreerd.

*NB de wasbakken van de keuken van het Café zijn wel aangesloten op het riool.

 


image

Fytoremediatie

Net zoals veel grond in Buiksloterham is de grond van De Ceuvel vervuild. In ons geval met vooral PAK’s en zware metalen. Bij de gebruikelijke bodemsanering wordt dergelijke vervuilde grond tot een bepaalde diepte afgegraven en elders gestort. Daar wordt het vermengd met schone grond en vervolgens weer verspreid. In feite wordt hiermee het probleem simpelweg verplaatst.

Op De Ceuvel willen we dit anders aanpakken: we zijn bezig om de vervuiling ter plekke te verminderen met behulp van planten, ook wel ‘fytoremediatie’ genoemd. Met als doel om de grond schoner achter te laten dan we haar hebben aangetroffen. Wil je ervaren hoe we dit doen? Help dan mee op een Parkmiddag! In de agenda vind je wanneer de volgende is.


image

Crypto-Currency ‘Jouliette’ (sep 2017 tot sep 2018)

In september 2017 introduceerde Spectral Utilities (zuster bedrijf van Metabolic) een nieuwe cryptocurrency op de Ceuvel, die niet geheel toevallig vernoemd is naar de Joule, de internationale eenheid van energie. Het project is inmiddels afgerond, maar het gedachtegoed leeft nog voort. De Jouliette gebruikt energie als startpunt van het denken. Het mijnen van bestaande digitale muntsoorten kost veel energie, maar de Jouliette had als doel om met een nieuw systeem van waardering juist duurzame energie te creëren.

Jouliette stimuleert lokale productie van duurzame energie en versterkt daardoor de lokale economie. Het moedigt gebruikers van stroom en zonnepanelen aan om lokaal energie uit te wisselen, in plaats van overproductie van stroom aan het net te leveren. De creatie van Jouliette's is eenvoudig, transparant en gebaseerd op een bestaand geautoriseerd meetproces. Middels blockchain technologie werden punten uitgedeeld onder de Ceuvel gemeenschap voor het slim omgaan met stroom en zonnepanelen. Die punten konden vervolgens onderling uitgewisseld worden.

 


image

Zonnepanelen

De Ceuvel is uitgerust met meer dan 150 fotovoltaïsche (PV) panelen die energie opwekken met behulp van de zon. De panelen zijn op de meerderheid van de boten geïnstalleerd en wekken gemiddeld 36.000 kWh per jaar op.

Dit is genoeg om de kantoren voor 25% te voorzien van stroom voor de warmtepompen en deels voor de overige energiebehoefte van de kantoren. De rest van de stroom wordt geleverd door een groene energie leverancier.

 

 


image

Struviet Reactor

Voedingsstoffen zoals fosfaat en stikstof zijn essentiële elementen voor planten om te groeien. De manier waarop we op dit moment stikstofgas uit de atmosfeer halen leidt tot grote veranderingen in de wereldwijde stikstofcyclus, en tegelijkertijd worden we geconfronteerd met een uitputting van de wereldvoorraad fosfaat die uit de aarde wordt gewonnen.

Lees bijvoorbeeld het artikel van Herrera-Estrella & López-Arredondo (2016) genaamd ‘phosphorus: the underrated element for feeding the world’.

Door het herwinnen van deze voedingsstoffen uit afvalstromen kun je deze kringloop sluiten op lokaal en stedelijk niveau. Op de Ceuvel onderzoeken we methoden voor het terugwinnen van nutriënten uit urine. Gescheiden urine werd tot voor kort verzameld uit het mannen urinoir van Café de Ceuvel en Metabolic Lab en door middel van onze struviet reactor werd de fosfaat hieruit herwonnen. Deze fosfaat kristallen worden gecombineerd met andere lokale nutriënten die als meststof dienen voor lokale voedselproductie in de groentekas. Momenteel is de struvietreactor inactief, maar het doel is om deze spoedig weer in ere te herstellen.

 


image

De Biogasboot (sep 2016 tot feb 2019)

Helaas hebben wij in februari 2019 na verschillende tegenslagen besloten het project Biogasboot stop te zetten. Deze boot had als doel om organisch materiaal om te zetten in biogas waar vervolgens weer op gekookt kon worden.

Helaas hebben wij in februari 2019 na verschillende tegenslagen besloten het project Biogasboot stop te zetten. Deze boot had als doel om organisch materiaal om te zetten in biogas waar vervolgens weer op gekookt kon worden.

Lees meer over het project en waarom we zijn gestopt op: https://deceuvel.nl/nl/project-biogasboot-gestopt/


image

Upcycling

De Ceuvel is grotendeels gebouwd uit restmateriaal. Oude woonboten die anders naar de schroot gingen zijn op het land gehaald en opgeknapt tot creatieve, energie-efficiënte kantoren, met tweedehands materialen uit heel Nederland. Voor zover mogelijk scheiden we ook ons afval: glas, plastic, papier, gft, en rest.

Hergebruik is een belangrijk onderdeel van onze filosofie, maar ook van de visuele esthetiek van de Ceuvel. De Logic Works werkplaats tegenover het Café heeft verschillende meubels gemaakt van oud industrieel metaal en hout, en bankjes van oude boten. Je vindt deze creaties door heel Amsterdam (noord).


image

Aquaponics Greenhouse

De kas op Metabolic Lab is een sleutelonderdeel voor het sluiten van de nutriëntenkringloop op De Ceuvel. De groentekas produceert groenten en kruiden voor Café de Ceuvel door middel van een aquaponics systeem met vissen en planten.

De stikstofrijke uitscheiding van de vissen worden door de planten afgebroken in nutriënten, en de planten leveren weer schoon water terug aan de vissen. Zo ontstaat een natuurlijke symbiose. De inputs voor het systeem bestaan alleen uit een beetje stroom om het water rond te pompen en verder uit natuurlijke nutriënten voor de vissen zoals wormen uit de compostbakken.